Trong thời gian vừa qua, hình thức mua hàng trực tiếp phát triển mạnh mẽ, đang trở thành nhu cầu thường xuyên không chỉ tại Việt Nam mà còn trên cả thế giới. Hình thức mua hàng này giúp người tiêu dùng dễ dàng tìm kiếm, tiếp cận sản phẩm, rút ngắn thời gian, tiết kiệm chi phí đi lại, thuận tiện trong giao dịch cũng như được hưởng nhiều tiện ích khác. Đặc biệt, trong thời kỳ dịch bệnh Covid -19, hình thức mua hàng trực tiếp lại trở nên sôi động hơn do các ưu điểm của hình thức kinh doanh mang lại cho người tiêu dùng.
Cùng với sự tăng trưởng trong lĩnh vực bán hàng trực tiếp, Cục CT&BVNTD, Bộ Công Thương cũng tiếp nhận ngày càng nhiều các đơn khiếu nại về hành vi xâm hại tới quyền lợi người tiêu dùng. Một số hành vi được người tiêu dùng khiếu nại phổ biến như thiếu bảo mật thông tin người tiêu dùng; cung cấp thông tin không chính xác, giao hàng không đúng; không giải quyết thỏa đáng khi xảy ra tranh chấp…
Như vậy, để bảo vệ quyền lợi của mình khi mua hàng trực tuyến, người tiêu dùng có thể tham khảo những lưu ý sau:
Thứ nhất, người tiêu dùng nên mua hàng tại những trang web uy tín, được cấp phép hoạt động, có thông tin liên lạc rõ ràng (địa chỉ, số điện thoại, mã số thuế…); tìm hiểu kỹ về các điều kiện và điều khoản của trang web (Term&Conditions), đặc biệt là những điều khoản về bảo hành, trả lại hàng, hoàn tiền, giao nhận,…
Thứ hai, người tiêu dùng tìm hiểu kỹ về sản phẩm/dịch vụ trước khi quyết định mua/giao dịch. Người tiêu dùng có thể tìm kiếm thông tin về sản phẩm/dịch vụ trên internet như: nguồn gốc xuất xứ, tính năng, đánh giá (review) về sản phẩm/dịch vụ nhằm tránh trường hợp mua phải sản phẩm/dịch vụ kém chất lượng.
Thứ ba, người tiêu dùng yêu cầu tổ chức/cá nhân cung cấp các bằng chứng giao dịch như biên lai, hóa đơn (có thể hóa đơn dạng điện tử), hoặc lưu lại các tin nhắn xác nhận về giao dịch giữa hai bên. Đây là các tài liệu chứng minh liên quan đến giao dịch phục vụ quá trình khiếu nại khi quyền lợi người tiêu dùng bị xâm hại.
Thứ tư, người tiêu dùng nên cân nhắc lựa chọn kênh thanh toán an toàn như thẻ tín dụng, ví điện tử hay thanh toán khi nhận hàng (Cash on Delivery – COD). Người tiêu dùng nên tránh phương thức thanh toán tiềm ẩn nhiều rủi ro như chuyển khoản trước – nhận hàng sau.
Thứ năm, người tiêu dùng nên cẩn trọng đối với các yêu cầu trên ứng dụng mua hàng trực tuyến khi cung cấp thông tin cá nhân. Một số website sử dụng chiêu thức quảng cáo sản phẩm với giá rất thấp hoặc khuyến mại lớn, yêu cầu người tiêu dùng phải cung cấp thông tin cá nhân (họ tên, địa chỉ, thẻ thanh toán, tiền sử bệnh…). Tuy nhiên các website này lại sử dụng các thông tin cá nhân người tiêu dùng trái với quy định pháp luật, gây phiền toái cho người tiêu dùng hoặc thậm chí đánh cắp các thông tin tài chính của người tiêu dùng. Do vậy, người tiêu dùng nên cẩn trọng cân nhắc khi cung cấp thông tin cá nhân trong khi mua hàng trực tuyến.
Thứ sáu, trong trường hợp phát sinh tranh chấp với tổ chức, cá nhân kinh doanh khi mua hàng trực tiếp, người tiêu dùng có thể liên hệ tới cơ quan quản lý nhà nước để được hỗ trợ, tư vấn.